Uluslararası ticarette dolaşımda olan malın menşeini, yani üretildiği yeri ve dolayısıyla hangi ülkeye ait olduğunu gösteren belgedir. İthalat işlemlerinde ürünlerin menşeine göre muameleye tabi tutulması nedeniyle, her ülkenin ilgili kurumları tarafından yazılan mevzuatlarda ürünlerin menşeinin beyan edilmesi gerekli kılınır. Vergi tutarlarının daha sağlıklı bir şekilde belirlenmesinde kullanılan menşei şahadetnamesi, sakıncalı durumlarda (salgın hastalıklar, ekonomik tedbirler, vb.) belirlenen ülkelerden ürün ithalatının önlenebilmesi için de gereklidir.

Ülkemizde ihracatçı tarafından hazırlanan menşe şahadetnamesi, ihracatçının bağlı bulunduğu ticaret odası veya sanayi odası tarafından onaylanır. Malın gönderileceği ülkenin elçilik veya konsolosluğu tarafından da onaylanabilir. Eğer malın gönderileceği ülkenin ülkemizde temsilciliği mevcut değil ise, menşe şahadetnamesinin ilgili ülkenin onaylayacak makamına gönderilmesi gerekir.

Menşe şahadetnamelerinde bulunması gereken bilgiler:

Gönderici ve alıcı isimleri,
Malın cinsi, özelliği ve ambalaj şekli,
Koli adedi, kolilerin marka ve numarası,
Malın net ve brüt ağırlığı,
Malın birim fiyatı ve değeri (FOB, CF, CFR vb.),
Malın yüklendiği aracın ismi ve hareket tarihi,
Yükleme limanı veya yükleme yeri,
Mal Türkiye’de geçirdiği değişiklik dolayısı ile Türk menşeli sayılıyorsa bu durumun açıklanması.

Form A (Özel Menşe Şahadetnamesi)

Form A Menşe şahadetnamesi Kanada, Yeni Zelanda, A.B.D, Japonya, Avusturalya, Rusya Federasyonu, Ukrayna ile Beyaz Rusya’nın Genelleştirilmiş Preferanslar Sistemi (GPS) çerçevesinde ülkemize sağladıkları tavizli gümrük oranlarına konu mallar için söz konusu ülkelere yapılacak ihracatta aranan belgedir.

Ülkemizden eski SSCB Ülkelerini oluşturan Bağımsız Devletler Topluluğu’na ihraç edilen malların Rusya Federasyonu’na yeniden ihraç edilebileceği düşüncesiyle, Bağımsız Devletler Topluluğu’na yapılan ihracat işlemleri için de özel Menşe şahadetnamesi (Form A) düzenlenebilmektedir. İhracatçı firmanın başlı bulunduğu Sanayi veya Ticaret Odası tarafından tasdiklenmektedir.